RAADSVOORSTEL
030267389
|
Agendapunt |
. |
|
Nr. |
. |
|
Datum college |
17 september 2019. |
|
Raadsvergadering |
31 oktober 2019. |
|
Datum commissie |
10 oktober 2019 |
|
Commissie |
Maatschappij en Middelen |
|
Portefeuillehouder |
L. van der Maas. |
|
Onderwerp |
Vaststellen programmabegroting 2020-2023. |
Voorstel
De programmabegroting 2020-2023 vaststellen.
Geachte raad,
Inleiding
Hierbij bieden wij u ter bespreking en vaststelling de programmabegroting 2020-2023 aan. In dit voorstel lichten wij toe hoe de begroting met een meerjarig sluitend perspectief tot stand is gekomen.
De grondslagen
De samenstelling van de begroting is gebaseerd op een aantal besluiten en afspraken uit het recente verleden. De basis voor deze Programmabegroting wordt gevormd door het collegeprogramma 2018-2022. Enerzijds is het een document waarin nieuwe wensen en ontwikkelingen voor een bestuursperiode zijn opgenomen. Het collegeprogramma 2018-2022 waarborgt anderzijds de continuïteit in de uitvoering van beleid door de jaren heen.
Het collegeprogramma 2018-2022 is gebaseerd op het coalitieakkoord waar uw raad in meerderheid mee akkoord is gegaan. Op grond daarvan geeft u de kaders van de beleidsontwikkeling aan, stelt u de budgetten vast en controleert u de uitvoering. De programmabegroting met de gestelde kaders en budgetten vormt hierbij het begin van het planning- en controlproces. De tussentijdse rapportages en de jaarrekening vormen de overige schakels in dit proces.
De vastgestelde uitgangspunten vormen de volgende grondslag voor de Programmabegroting 2020-2023. Op 25 april 2019 heeft u de uitgangspunten voor het opstellen van de begroting vastgesteld. Hierin hebt u richtlijnen gegeven voor de te hanteren percentages voor prijs- en looncompensaties en rente.
Een andere basis voor de begroting wordt gevormd door nieuw beleid. In het collegeprogramma 2018-2022 is een aantal prioriteiten voor nieuw beleid opgenomen. Bij het behandelen van de uitgangspunten bij de begroting 2020-2023 is de raad gevraagd aan te geven welke onderwerpen belangrijk zijn voor Nunspeet. Hieruit zijn 4 belangrijke onderwerpen benoemd:
- Duurzaamheid
- Sportpark de Wiltsangh
- Stationsomgeving
- Onderwijshuisvesting
Soms wordt nieuw beleid ingegeven door ontwikkelingen van buitenaf. Wijzigingen in wet- en regelgeving dwingen gemeenten te anticiperen op wijzigingen door vorming en invoering van nieuw beleid.
Naar aanleiding van de afgegeven septembercirculaire is de commissie Maatschappij en Middelen geïnformeerd over de gevolgen van de bijstelling van de Algemene uitkering. De commissie heeft ingestemd met het verwerken van de bijstellingsbrief in de Programmabegroting 2020-2023.
Begrotingsperspectief 2020-2023
Ons uitgangspunt is een structureel financieel gezonde gemeente Nunspeet, waarbij het beleid is gericht op een sluitende meerjarenbegroting. Dat uitgangspunt wordt ook wettelijk voorgeschreven en gecontroleerd door de provincie Gelderland. Wanneer de begroting structureel meerjarig sluitend is (dat wil zeggen: de structurele lasten worden gedekt door structurele baten) volgt repressief toezicht. Repressief toezicht houdt in dat de gemeente op afstand door de provincie wordt gevolgd.
Voor 2020-2023 is sprake van het volgende meerjarenperspectief:
| Financiële verkenning begroting 2020-2023 | ||||
| ( -/- = positief saldo) | ||||
| Omschrijving | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| Bestaand beleid | 1.123 | 1.341 | 1.541 | 1.256 |
| Nieuw beleid | 453 | 356 | 590 | 605 |
| Effect septembercirculaire 2019 | -248 | -534 | -605 | -517 |
| Effect collegebesluiten 2019 | 5 | 5 | 25 | |
| Effect 2e hoofdlijnenrapportage 2019 | 5 | 5 | 5 | 5 |
| Totaal financiële effecten begroting 2020-2023 | 1.338 | 1.173 | 1.556 | 1.349 |
| Dekkingsvoorstellen | ||||
| Onderuitputting exploitatie (1) | -385 | -385 | -385 | -385 |
| Dekking incidenteel bestaand beleid; Algemene reserve (2) | -25 | -25 | -25 | 0 |
| Geen effect prijsontwikkeling (2%); lasten (3) | -622 | -639 | -645 | -645 |
| Dekking incidenteel nieuw beleid; Algemene reserve (4) | -210 | -27 | 0 | 0 |
| Project De Wiltsangh zwembad/sporthal (5) | 0 | 0 | -195 | -195 |
| OZB opbrengst stijging 3% t.b.v. nieuw beleid (6) | -131 | -131 | -131 | -131 |
| Verevening via Algemene reserve (7) | 35 | 34 | -175 | 7 |
| Totaal dekkingsmogelijkheden | -1.337 | -1.172 | -1.555 | -1.348 |
| Totaal financieel effect bestaand en nieuw beleid begroting 2020-2023 | 0 | 0 | 0 | 0 |
(Bedragen in tabel x 1.000)
Uit bovenstaande meerjarenperspectief blijkt dat er in de 3e jaarschijf een onttrekking dient plaats te vinden via de algemene reserve.
Om te komen tot een solide begroting met sluitende jaarschijven is een dekkingsplan opgesteld. In dit plan is onderscheid gemaakt tussen dekking van enerzijds incidentele lasten en anderzijds dekking van resterende (structurele) lasten.
Naar aanleiding van de mei en september circulaire is gebleken dat de Algemene Uitkering hoger uitvalt ten opzichte van de circulaire in september 2018. Een kanttekening hierbij is dat het overgrote gedeelte van de deze stijging uit de mei circulaire ten gunste komt van het sociaal domein en wel de onderdelen WMO, Jeugd en participatie. De hogere inkomsten zijn budgettair neutraal geraamd. In de september circulaire zijn er ook hogere algemene middelen beschikbaar gessteld. Desalniettemin blijft er een groot financieel risico op het taakveld Jeugd welke vertaald is in de risicoparagraaf. Het resterende gedeelte van de hogere uitkering bleek onvoldoende om de prijscompensatie en laat staan nieuw beleid op te kunnen vangen. Over de meicirculaire bent u reeds geïnformeerd.
De afzonderlijke dekkingsvoorstellen worden hieronder verder toegelicht:
- Voor de structurele lasten van de 1e hoofdlijnenrapportage en tussentijdse wets- en beleidswijziging wordt voorgesteld het totale bedrag van € 384.700,-- te dekken door onderuitputting van de exploitatie (1). De invulling van de taakstelling dient voor 1-1-2020 ter besluitvorming aan het college voorgelegd te zijn. In de hoofdlijnenrapportages 2020 wordt u geïnformeerd over de voortgang van de invulling van deze taakstelling.
- Incidentele lasten mogen met incidentele middelen gedekt worden. Daarom wordt voorgesteld het incidentele bestaand beleid inzake Vitale vakantieparken te dekken uit de Algemene reserve (2).
- Om een structureel sluitende begroting te kunnen presenteren wordt voorgesteld om de prijscompensatie t.b.v. de lasten niet door te voeren (3). De prijscompensatie voor de inkomsten blijft wel gehandhaafd.
- Incidentele lasten mogen met incidentele middelen gedekt worden. Daarom wordt voorgesteld het incidentele nieuw beleid te dekken uit de Algemene reserve (4).
- In de raadsvergadering van 27 juni jl. heeft de raad ingestemd met het aangepaste project De Wiltsangh. De meerkosten van deze aanpassing worden gedekt uit de kapitaallasten De Brake en de onttrekking aan de nieuw gevormde bestemmingsreserve nieuwbouw Wiltsangh (5).
- Ten aanzien van nieuw beleid wordt een OZB verhoging van 3% voorgesteld (6).
- Met bovengenoemde dekkingsvoorstellen zijn het 1e, 2e en het 4e begrotingsjaar sluitend. Voor het jaar 2022 is er nog incidenteel tekort. Voorgesteld wordt om deze te verevenen via de Algemene Reserve (7).
Sociaal domein
Ten aanzien van het sociaal domein, onderdeel jeugd, zijn de ontvangen gelden via de algemene uitkering budgettair neutraal geraamd. Daarnaast heeft u bij de programmabegroting 2019-2022 ingestemd met een structurele verhoging van €850.000,-- (eerste jaren deels gedekt uit de reserve sociaal domein voor totaal 1.5 miljoen euro). Rekening houdend met de prognose van de jeugdhulp kosten wordt er een significant tekort verwacht wat een structureel oplopend karakter heeft. Hier ligt een opdracht voor het college om doormiddel van de verschillende kanalen te komen tot een efficiëntere jeugdzorg met als gevolg een significante verlaging van de kosten.
Opmerkingen Provincie
Naar aanleiding van de Programmabegroting 2019-2022 heeft de Provincie geoordeeld dat Nunspeet voor het jaar 2019 in aanmerking komt voor repressief toezicht. De Provincie oordeelde dat de begroting 2019 structureel en reëel in evenwicht was. In de nu voorliggende Programmabegroting 2020-2023 zijn de jaarschijven 2020 tot en met 2023 structureel en reëel in evenwicht. De tekorten in de jaren 2021 en 2022 worden verevend via de algemene reserve.
Net als de vorige jaren zijn de kerngetallen vermeld die de Provincie hanteert voor de beoordeling van de gemeenten. Op nagenoeg alle kerngetallen scoort Nunspeet het maximale oordeel, namelijk voldoende (minst risicovol). Het gaat hierbij om de ‘solvabiliteit’, ‘structurele exploitatieruimte begroting en meerjarig’, ‘belastingcapaciteit’ en ‘weerstandsvermogen’. Op het kerngetal ‘grondexploitatie’ scoort Nunspeet matig. De verwachting is dat dit kerngetal bij de te behandelen begroting zal verbeteren in verband met de sterk afgenomen risico’s.
Ontwikkelingen Programmabegroting
Vanaf het begrotingsjaar 2017 wordt er gewerkt met Pepperflow. Het doel hiervan was een digitaliseringsslag te maken t.b.v. de planning & control documenten en deze ook toegankelijk te maken voor de inwoner. In de achterliggende periode zijn alle planning & control documenten opgesteld in Pepperflow. Dit zijn de programmabegroting, de hoofdlijnenrapportages en de jaarrekening. Voor de behandeling en vaststelling van deze documenten zijn deze gepubliceerd in de begrotingsapp. Deze is vanaf elke device te benaderen via nunspeet.begrotingonline.nl.
Beleidsindicatoren
In de Programmabegroting 2019-2022 waren alleen de wettelijke beleidsindicatoren per programma opgenomen. In het najaar 2018 is er een werkgroep, bestaande uit raadsleden, griffie, ambtenaren en vertegenwoordiging vanuit het college, samen gekomen om te komen tot gemeentelijke beleids- / prestatie-indicatoren welke zijn worden opgenomen in de Planning & Control documenten (vanaf de 2e hoofdlijnenrapportage 2019). In de vergadering van de werkgroep van 11 september jl. is besloten, gezien de inhoud van de indicatoren, om de gemeentelijke indicatoren op te nemen in de 3 hoofdlijnenrapportages en de jaarrekening.
Gemeentelijke belastingen en lastendruk 2020
Over de invulling en de berekening van de tarieven 2020 wordt u, zoals gebruikelijk, een afzonderlijk voorstel (Belastingverordeningen 2020) voorgelegd in december 2019.
Onroerendezaakbelastingen
Op grond van de vastgestelde uitgangspunten begroting 2020-2023 mag de OZB jaarlijks worden verhoogd met de prijscompensatie. Voor 2020 is dit vastgesteld op 2%. In het coalitieakkoord is aangegeven dat, er voor grote projecten, de OZB verhoogd kan worden. Verschillende kapitaallasten van deze grote projecten zijn reeds opgenomen in de programmabegroting. In het dekkingsvoorstel van de programmabegroting 2019 heeft u ingestemd met de verhoging van de OZB vanaf 2020 t.b.v. de stationsomgeving met afgerond 1,5% en vanaf 2021 met afgerond 2%. Aanvullend hierop wordt voorgesteld de resterende kapitaalslasten ten behoeve van het nieuw beleid te dekken met een OZB opbrengststijging. De OZB opbrengststijging is in 2020 met 3% in het dekkingsvoorstel verwerkt.
Deze uitgangspunten zijn vertaald in de programmabegroting. Om verwarring te voorkomen wordt benadrukt dat in deze fase het OZB-tarief nog niet aan de orde is. Nu gaat het uitsluitend over de (procentuele stijging van de) raming van de totale opbrengst uit OZB. Wat het uiteindelijke OZB-tarief moet worden, gelet op de benodigde opbrengst, wordt mede bepaald door een inschatting van het volume waarover kan worden geheven (de WOZ-waarde binnen de gemeente) en komt bij de vaststelling van de tarieven aan de orde.
Afvalstoffen- en rioolheffing
De afvalstoffen- en rioolheffing zijn beiden in de Programmabegroting 2020-2023 verwerkt met het uitgangspunt dat de reëel geraamde lasten voor afvalinzameling/-verwerking en riolering voor 100% worden gedekt door de opbrengsten uit afvalstoffen- en rioolheffing.
Toeristen- en forensenbelasting
Op grond van de vastgestelde uitgangspunten begroting 2020-2023 wordt de forensenbelasting jaarlijks verhoogd met de prijscompensatie. Voor 2020 is dit vastgesteld op 2%. Een uitzondering op de toepassing van de prijscompensatie is de verhoging van de toeristenbelasting. De toeristenbelasting wordt normaliter eens in de drie jaar met €0,05 verhoogd (betreft indexering, verhoogd in 2018). In 2021 vindt de volgende verhoging als gevolg van prijscompensatie plaats. Voor het begrotingsjaar 2020 zal dus geen verhoging worden geraamd.
Technische vragen
Voor technische vragen over deze begroting is voor raads- en commissieleden van 17 september tot en met 17 oktober 2019 het e-mailadres begrotingsvragen@nunspeet.nl geopend. Vragen die via dit e-mailadres worden gesteld, worden zo spoedig mogelijk ambtelijk beantwoord, met een kopie van het antwoord aan u allen. Vragen die zich bij nader inzien niet lenen voor ambtelijke beantwoording, worden doorgeleid naar het college en door ons beantwoord. Op basis van de programmabegroting stellen wij ter uitvoering de productbegroting samen. De vastgestelde programmabegroting dient als vertrekpunt.
Tot slot wensen wij dat ook in het komende begrotingsjaar ons werk zal worden bekroond met Gods onmisbare zegen.
Standpunt commissie
Dit onderwerp is in de commissie Maatschappij en Middelen tijdens haar vergadering van 10 oktober 2019 aan de orde geweest.
In deze vergadering is ook de bijstellingsbrief aan de orde geweest, waarbij de raad wordt voorgesteld om over te gaan tot bijstelling van de programmabegroting 2020-2023 op basis van het aangepaste dekkingsvoorstel.
Stukken (digitaal) ter inzage
- Programmabegroting 2020-2023 (via nunspeet.begrotingonline.nl) (link staat in Notubox);
- Boekwerk bijlagen begroting 2020 (via nunspeet.begrotingonline.nl);
- Bijstellingsbrief Programmabegroting 2020-2023.
PSMI
|
Burgemeester en wethouders van Nunspeet, de secretaris, de burgemeester,
mr. A. Heijkamp B. van de Weerd |
|