Jaarrekening - Toelichting op de balans

Activa

Vaste activa

Terug naar navigatie - Vaste activa

Tenzij aangegeven, zijn alle bedragen x € 1.000,-- weergegeven
Alle ten tijde van het opmaken van de jaarrekening beschikbare informatie omtrent de feitelijke situatie per balansdatum is bij het opmaken van de jaarrekening in aanmerking genomen en verwerkt. Er hebben zich na het opmaken van de jaarrekening geen gebeurtenissen van betekenis voorgedaan die nadere informatie geven over de feitelijke situatie op balansdatum.

Activa

Materiële vaste activa

2017

2016

Boekwaarde per 1 januari

40.052

43.395

Vermeerderingen

2.323

1.995

Verminderingen

0

-1.986

Bijdragen derden

-718

-657

Desinvesteringen

 

 

Strategische gronden

 

 

Afschrijvingen

-2.660

-2.695

Boekwaarde per 31 december

38.997

40.052

Per specifiek onderdeel kan van de materiële vaste activa het volgende verloopoverzicht worden gegeven per 31 december:

Omschrijving Boekwaarde  Vermeerde-ringen Verminde-ringen Bijdragen derden Afschrij-vingen Boekwaarde
1-1-2017  31-12-2017
Gronden en terreinen (incl. bossen) 4.889 42     -11 4.920
Bedrijfsgebouwen  14.885 154     -933 14.106
Woonruimten  221 107     -4 324
Grond-, weg- en waterbouwkundige werken  228 220     -28 420
Grond-, weg- en waterbouwkundige werken (riolering) waarvoor een heffing wordt geheven 3.117 164     -382 2.899
Vervoermiddelen  247 30     -72 205
Machines, apparaten  664 63     -285 442
Overige materiële vaste activa 3.128 51     -263 2.916
Overige materiële vaste activa waarvoor een heffing wordt geheven 219 11     -13 217
TOTAAL ECONOMISCH NUT 27.598 842   0 -1.991 26.449
             
Grond-, weg- en waterbouwkundige werken 3.666 1.218   -718 -392 3.774
Overige materiële vaste activa  8.788 263     -277 8.774
TOTAAL MAATSCHAPPELIJK NUT 12.454 1.481   -718 -669 12.548
             
TOTAAL GENERAAL 40.052 2.323   -718 -2.660 38.997

 

De boekwaarde Gronden en terreinen is verhoogd met de strategische aankopen die in het verleden gerubriceerd waren onder de Voorraden. Op grond van gewijzigde BBV voorschriften is deze aanpassing doorgevoerd.

Voor een gedetailleerd overzicht van de vaste activa, inclusief de investeringen en afschrijvingen, wordt verwezen naar de Staat van investeringen (bijlage 2.1) en voor een overzicht van de bestedingen en mate van realisatie wordt verwezen naar de bijlage Overzicht restantkredieten (bijlage 2.2) in het boekwerk Bijlagen jaarrekening 2017.

Financiële vaste activa

Kapitaalverstrekkingen, leningen, overige langlopende leningen en overige uitzettingen worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs onder aftrek van eventuele aflossingen. Deelnemingen worden in afwijking hiervan gewaardeerd tegen marktwaarde als deze waarde lager is dan de verkrijgingprijs. De bijdrage in activa in eigendom van derden wordt gewaardeerd tegen het bedrag van de verstrekte bijdrage verminderd met afschrijvingen.

Onder uitzettingen worden aandelen, obligaties, maar ook leningen en langlopende vorderingen verstaan. Uitzettingen met een looptijd korter dan een jaar worden opgenomen onder de vlottende activa. Uitzettingen met een oorspronkelijke looptijd van langer dan een jaar worden gedurende de gehele looptijd onder de financiële vaste activa opgenomen.

FINANCIËLE VASTE ACTIVA

Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen

Samenstelling

2017

2016

Aandelen NV Bank Nederlandse Gemeenten

        188

        188

Aandelen Vitens NV

            4

            4

Aandelen Alliander NV

          34

          34

Ledenkapitaal Coöperatie Gastvrije Randmeren

          10

          10

Totaal

        236

        236

 

Het totale effectenbezit bedraagt eind 2017

  •   75.075 aandelen BNG met een nominale waarde van                                  € 187.687,50
  •   24.035 aandelen Vitens met een nominale waarde van                                €     4.061,92
  • 339.318 aandelen Alliander met een nominale waarde van                             €   34.423,64
  • Ledeninbreng in de Coöperatie Gastvrije Randmeren                                    €   10.000,--

Verstrekte langlopende leningen c.a.

Samenstelling

2017

2016

Hypothecaire leningen personeelsleden

          99

        112

Achtergestelde Geldlening Vitens

        222

        430

Startersleningen

     1.610

     1.287

Totaal

     2.031

     1.829

Van de achtergestelde geldlening Vitens wordt vanaf 2007 elk jaar een gedeelte afgelost

Vlottende activa

Terug naar navigatie - Vlottende activa

Voorraden

Voorraden worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs dan wel lagere marktwaarde.

De waardering van de gronden in exploitatie per 31 december 2016 is gebaseerd op de geactualiseerde grondexploitaties per 1 januari 2017 en de uitkomsten van de door de gemeente uitgevoerde risicoanalyses ter zake. Dit betreft de beste inschatting op dit moment die omgeven is door de nodige risico’s, aannames en veronderstellingen die periodiek (jaarlijks) worden herzien. Deze periodieke herziening kan - mede gezien de huidige onzekere marktomstandigheden – leiden tot een aangepaste waardering van de gronden in exploitatie en de hiermee samenhangende voorziening voor negatieve grondexploitaties. Voor een gedetailleerde toelichting van de gehanteerde uitgangspunten alsmede risico’s en onzekerheden van grondexploitaties (en niet in exploitatie genomen gronden) verwijzen wij naar de paragraaf grondbeleid.

De voorschriften geven aan dat voldoende financiële buffer nodig is om eventuele toekomstige verliezen te kunnen opvangen. Dit heeft geleid tot de vorming van een voorziening risico’s grond- exploitaties. Voor de locatie Stationslaan 48 is nog € 55.000,-- beschikbaar voor het bouwrijpmaken. Het resterende deel van € 1.302.600,-- is voorzien voor het verlies Weversweg (€ 537.000,--), Elspeet Noordwest (€ 66.000,--) en voor de locatie Molenbeek (€ 644.600,--).

Voorraad grond voor grondexploitatie

Samenstelling

2017

2016

c. Complexen in exploitatie                  

24.446

29.071

d. Voorziening grondexploitatie

-1.303

-1.240

Totaal

23.143

27.831

Gronden zonder kostprijsberekening en Overige gronden zijn gerubriceerd onder de materiële vaste activa.

Voor het totaal van de in exploitatie zijnde complexen kan van het verloop in 2017 het volgende overzicht (x 1 mln.) worden weergegeven:

 

Balanswaarde 31 december 2017

Geraamde nog te maken kosten

Geraamde nog te realiseren opbrengsten

Geraamd resultaat (nominale waarde)

Geraamd resultaat (contante waarde)

 

Industrieterrein De Kolk

12,0

5,6

-20,0

2,4

2,2

Elspeet  Noordwest

-0,1

1,3

-1,2

0,0

0,0

Molenbeek

9.8

17,3

-27,6

0,0

0,0

Weversweg

0,9

0,9

-1,8

0,0

0,0

Totaal onderhanden werk, gronden in exploitatie

23,1

25,1

-50,6

2,4

2,2

Specificatie verloop boekwaarden

 

Complexen in exploitatie

Boekwaarde 1 januari 2017

29.071

Aankopen

2.429

Rente- en beheerskosten

425

Bouw- en woonrijp maken

4.218

Reservering

-606

Verkopen

-11.589

Voorlopig resultaat de Kolk

498

Voorziening grondexploitatie

-1.303

Boekwaarde 31 december 2017

23.143

Voor een verdere toelichting van de grondexploitatie wordt verwezen naar de bijlagen 4.1 en 4.2 in het boekwerk Bijlagen Jaarrekening 2017.

 

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar

Samenstelling per 31 december

2017

2016

Debiteuren overig

865

528

Voorziening dubieuze debiteuren

-51

-68

Vorderingen op openbare lichamen

686

651

Belastingdebiteuren                      

491

557

Voorziening dubieuze belastingdebiteuren

-24

-28

Debiteuren Sociaal

1.063

 

Voorziening oninbaar debiteuren Sociaal

-1.063

 

Verstrekte voorschotten

4

4

Uitzettingen in ’s Rijks schatkist (SKB)

2.299

1.002

Rekening courant met niet financiële instelling

 

310

Totaal

4.270

2.956

De vorderingen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.

Met ingang van 2012 zijn conform de voorschriften van het BBV de voorzieningen voor dubieuze debiteuren gesaldeerd met de balanspost Debiteuren overig en Belastingdebiteuren. Ook de Debiteuren Sociaal, ontstaan uit de vorderingen uitgezette leningen bijzondere bijstand en bijstand zelfstandigen, zijn volledig als oninbaar voorzien en ten laste van de exploitatie gebracht.

Schatkistbankieren(SKB)

Decentrale overheden zijn verplicht om hun overtollige middelen in 's Rijks schatkist aan te houden. Om het dagelijkse kasbeheer te vereenvoudigen is er een drempelbedrag, afhankelijk van het begrotingstotaal, dat buiten de schatkist mag worden gehouden.

Het drempelbedrag is gelijk aan 0,75% van het begrotingstotaal indien het begrotingstotaal lager is dan € 500 miljoen. Indien het begrotingstotaal hoger is dan € 500 miljoen is de drempel gelijk aan € 3,75 miljoen plus 0,2% van het begrotingstotaal dat de € 500 miljoen te boven gaat. De drempel is nooit lager dan € 250.000.

De benutting van het drempelbedrag wordt berekend als gemiddelde over alle dagen in het kwartaal. Gemiddeld mag een decentrale overheid dus maximaal het drempelbedrag buiten de schatkist hebben gehouden.

Overlopende activa

De overlopende activa zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.

 

Samenstelling per 31 december

2017

01-01-2017

2016

Diverse nog te ontvangen bedragen    

7.041

5.695

5.425

Te ontvangen subsidie Natuur- en landschapsbeheer

284

270

270

Vooruitbetaalde bedragen

273

232

232

Vennootschapsbelasting 2017

48

-

-

Totaal

7.295

6.197

5.927

 

De beginbalans 2017 is bij de nog te ontvangen bedragen gecorrigeerd middels een foutherstel zoals benoemd in paragraaf 5.3.

Onder de overlopende activa (nog te ontvangen bedragen) zijn ook de vorderingen Sociaal opgenomen voor het “netto” bedrag. Het oninbaar verwachte deel is al voorzien en ten laste van de exploitatie verantwoord.

 

Liquide middelen

De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.

 

Samenstelling per 31 december

2017

2016

Rekening-courantsaldi banken en giro

447

138

Passiva

Vaste passiva

Terug naar navigatie - Vaste passiva

Voor zover niet anders vermeld, zijn passiva gewaardeerd tegen nominale waarde.

Eigen vermogen

Het eigen vermogen bestaat uit de reserves en het gerealiseerde resultaat volgend uit de staat van baten en lasten.

De samenstelling van het eigen vermogen is als volgt:

 

2017

01-01-2017

2016

Algemene reserves

4.246

4.202

3.932

Bestemmingsreserves

37.486

37.570

41.611

Bestemmingreserve Gerealiseerde resultaat

3.407

2.979

2.979

Totaal reserves

45.139

44.751

48.522

De beginbalans 2017 is bij de algemene reserve en de bestemmingsreserves gecorrigeerd middels een foutherstel zoals benoemd in paragraaf 5.3.

Het verloop van de algemene reserve is als volgt:

Algemene reserve

 

 

Saldo 31 december 2016

 

3.932

Foutherstel 1 januari 2017

270

 

Toevoegingen

3.969

 

Beschikkingen

3.925

 

Stand per 31 december 2017 (exclusief resultaat 2017)

 

4.246

 

Tijdens de raadsbehandeling van de nota ‘Reserves en Voorzieningen 2017’ is een bedrag van € 1.719.000,-- vastgesteld als bodembedrag voor de algemene reserve.

Voor het verdere verloop van de reserves en voorzieningen wordt verwezen naar bijlage 1 van dit boekwerk.

De toevoegingen aan de algemene reserve betreffen:

Inflatiecorrectie

40

Foutherstel beginbalans

270

Toevoeging rekeningsaldo 2016

2.979

Dekkingsplannen 2015-2018

170

Surplus plafondbedrag bosexploitatie

780

Totaal toevoegingen

4.239

De beschikkingen uit de algemene reserve betreffen:

Toevoeging reserve Sociaal domein

700

Dekkingsplan 2014-2017 en 2017-2020

796

Jaarrekening 2016 overheveling budgetten

2.143

Whemeterrein

82

Uitvoering duurzaamheid

140

Onderzoek Stationsomgeving

8

Isolatiesubsidies

20

Deelname IGEV

25

Kadernota Markt

11

Totaal onttrekkingen

3.925

 

Voorzieningen

Voorzieningen worden gevormd ter afdekking van:

  • verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, maar redelijkerwijs is in te schatten;
  • op de balansdatum bestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is in te schatten;
  • kosten die in een volgend begrotingsjaar worden gemaakt, als het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren.

Voorzieningen worden niet gevormd voor jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume.

Aan voorzieningen wordt geen rente toegevoegd.

Het verloop van de voorzieningen (in euro’s) is in 2017 als volgt:

Omschrijving Saldo    Vermeerdering Vermindering Saldo 
  per 01-01 Foutherstel beginbalans 2017 2017 per 31-12
  2017       2017
Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's          
pensioenaanspraken wethouders 1.899.662     83.900 1.815.762
personeelsgaranties 0   336.072   336.072
planschades/juridische procedures 120.000     28.309 91.691
Voorziening ter egalisatie van kosten          
groot onderhoud De Brake 583.592   195.750 56.338 723.004
Voorziening voor bestemmings- gebonden middelen van derden          
MFA 220.220       220.220
vervanging riolering 2.535     2.535 0
Voorziening voor bijdragen aan toekomstige vervangings- investeringen waarvoor een heffing wordt geheven          
Riolering 1.106.001 -1.106.001      
Voorzieningen (beklemde middelen)          
tarieven afvalstoffenheffing   1.227.644 182.030 180.000 1.229.674
tarieven rioolheffing   1.892.293 183.000 103.139 1.972.154
afkoop onderhoud graven Nunspeet   16.231   6.316 9.915
afkoop onderhoud graven Nunspeet-W.   20.651   1.679 18.972
afkoop onderhoud graven Elspeet   7.028   1.367 5.661
onderhoud recreatieve fietspaden   1.302.406   8.952 1.293.454
vermogen st. D.G. van Beuningenfonds   256.951 2.994   259.945
Totaal voorzieningen 3.932.010 3.617.203 899.846 472.535 7.976.524

 

De voorziening pensioenaanspraken wethouders heeft als doel om toekomstige pensioenrechten van wethouders te bekostigen. Jaarlijks wordt de benodigde storting berekend aan de hand van een actuele actuariële berekening.

Uit de voorziening personeelsgaranties worden de verplichtingen betaald voortvloeiend uit gemaakte afspraken met een aantal medewerkers.

De voorziening groot onderhoud Sport- en Recreatiecentrum De Brake is ingesteld om te beschikken over financiële middelen voor het uitvoeren van groot onderhoud aan het sportcomplex. De stand van de voorziening moet aan het eind van ieder jaar minimaal het bedrag omvatten van de niet-bestede gelden groot onderhoud.

De voorziening Multifunctionele Accommodatie (MFA) is bedoeld voor de bekostiging van de herinrichting van vrijkomende locaties in verband met het realiseren van een Multifunctionele Accommodatie. De stand van de voorziening moet aan het eind van ieder jaar minimaal het bedrag omvatten van de niet-bestede ISV-gelden.

De voorziening planschades en juridische procedures is bedoeld voor de dekking van kosten die kunnen voortvloeien uit mogelijk rechtmatig overheidshandelen (verzoeken van planschade als gevolg van een bestemmingsplanherziening) en ter dekking van kosten die kunnen voortvloeien uit mogelijk onrechtmatig overheidshandelen (lopende juridische procedures met betrekking tot de beleidsterreinen Bouwen en Bestuurlijke Zaken).

De voorziening riolering en vervanging riolering zijn opgeheven en de gelden zijn toegevoegd aan de nieuwe voorziening Tarieven rioolheffing.

Als gevolg van gewijzigde BBV voorschriften zijn een aantal bestemmingsreserves omgezet naar zogenaamde voorzieningen met beklemde middelen.

Beklemde middelen derden betreffen van derden ontvangen gelden met een specifiek bestedingsdoel. Deze gelden mogen niet aan een ander doel worden besteed en zijn daarom beklemd. Wanneer het gaat om beklemde middelen die van andere partijen zijn ontvangen (dus niet overheden), dan moeten conform BBV voorschriften deze middelen zijn opgenomen als voorziening (artikel 44 lid 2).

Vaste schulden met een rentetypische looptijd van 1 jaar of langer

Vaste geldleningen

2017

2016

Restantschuld leningen per 1 januari

17.060

19.610

Nieuw opgenomen geldleningen

-

-

Af: normale aflossing

2.307

-2.550

Restantschuld leningen per 31 december

14.753

17.060

Vlottende passiva

Terug naar navigatie - Vlottende passiva

VLOTTENDE PASSIVA

Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar

De samenstelling is als volgt:

2017

2016

Crediteuren

3.656

2.962

Overige schulden: Waarborgsommen derden

21

1

                             Transitorische rente

294

346

                             Dwangsommen

50

120

Kasgeldlening

2.000

3.000

Rekening courant met niet financiële instelling

77

 

Totaal

6.098

6.429

Overlopende passiva

De samenstelling is als volgt:

2017

01-01-2017

2016

Nog te betalen

1.675

2.760

2.337

Vooruit ontvangen bedragen

206

178

178

Vooruit ontvangen parkeervoorzieningen

69

69

69

Vooruit ontvangen bedragen (rijks)overheid

289

307

307

Kruisposten

240

135

135

Totaal

2.479

3.449

3.026

De beginbalans 2017 is bij het onderdeel nog te betalen gecorrigeerd middels een foutherstel zoals benoemd in paragraaf 5.3.

 

Specificatie verloop vooruit ontvangen bedragen (rijks)overheid:

Omschrijving

Saldo 1-1

Toevoegingen

Onttrekkingen

Saldo 31-12

Bijdrage OAB 2011-2014

3

 

 

3

Subsidie raillawaai

272

 

 

272

Subsidie regiocontract Veluwetransferium

18

 

18

0

Subsidie geluidwerende gevelmaatregelen

2

 

 

2

Subsidie verkeersmaatregelen Oenenburg

12

 

 

12

Totaal

307

0

18

289

 

RENTELASTEN

Hiervan kan het volgende overzicht worden gegeven:

 

Rekening

Begroting incl. wijz.

Rekening

 

2016

2017

2017

Rente langlopende geldleningen

685

676

575

Rente kortlopende geldleningen

-456

 

-7

Rente eigen financieringsmiddelen

1.435

20

 

Totaal

1.664

696

568

 

Als gevolg van gewijzigde BBV voorschriften met ingang van 2017 is een vergelijking met de cijfers over 2016 niet mogelijk.

Langlopende geldleningen

Er zijn in 2017 geen langlopende leningen aangetrokken. Voor zover binnen de kasgeldlimiet was toegestaan, werd in 2017 zo veel mogelijk met kort geld gefinancierd. Dit  gezien de aanzienlijk lagere rentetarieven ten opzichte van de kapitaalmarktrente.

Rente kortlopende geldleningen

Het was gezien de lage rentestand op de geldmarkt in 2017 heel aantrekkelijk om investeringen met zogenoemd kort geld te financieren. Binnen de gestelde kaders is hier zo optimaal mogelijk gebruik van gemaakt. Daarbij is de kapitaalmarkt nauwlettend in het oog gehouden om bij een rentestijging te gaan consolideren van kasgeldleningen naar vaste geldleningen.

Rente eigen financieringsmiddelen

Als gevolg van de wijzigingen in de BBV wordt er vanaf 2017 geen rente meer berekend over de eigen financieringsmiddelen.

Afschrijvingen

Hiervan kan het volgende overzicht worden gegeven:

 

Rekening 2016

Begroting incl. wijz. 2017

Rekening 2017

Totale afschrijvingslasten

2.814

2.977

2.781

   

Gewaarborgde leningen

Het buiten de balanstelling opgenomen bedrag (in euro’s) voor gewaarborgde leningen is als volgt te specificeren:

Naam geldnemer

Doel  geldlening

Restant per        01-01-2017

Restant per        31-12-2017

Gewaarborgd door gemeente

Vitens, Zwolle

Drinkwatervoorziening

8.286.028

7.373.929

133.519

Inclusief Groep Nunspeet

Werkvoorziening

2.083.333

2.000.000

285.800

 

Stichting Habion

Sociale woningbouw

5.284.165

5.200.000

2.600.000

Omnia wonen

Sociale woningbouw

110.961.075

109.855.344

84.093.844

Nunspeetse ruiterclub

Tweede rijhal

95.000

88.667

88.667

Garanties particulieren

Aankoop woning

1.446.827

1.119.221

1.119.221

Totaal

 

128.156.428

125.637.161

88.321.051

Een nadere detaillering van de leningen is als bijlage 2.5 en 2.6 opgenomen in het Bijlagenboek Jaarrekening 2017.

Niet in de balans opgenomen verplichtingen en rechten

Voor langlopende leasecontracten zijn geen verplichtingen aangegaan.